Een tuba is een koperen blaasinstrument dat in de jaren 1830 werd ontwikkeld door de Duitse instrumentenbouwers Wilhelm Wieprecht en J.G. Moritz om zowel in militaire blaasorkesten als symfonieorkesten de leegte in het bas-register op te vullen. De meest gebruikte tuba's zijn de bastuba en het eufonium dat ook wel eens tenortuba wordt genoemd. Meestal verwijst de naam tuba naar een bastuba.

De ontwikkeling van het instrument ging samen met de ontwikkeling van het ventiel, eerder in de negentiende eeuw. Eigenlijk stamt de tuba af van de ophicleide, een koperblaasinstrument in de vorm van een fagot. Dat maakte gebruikt van kleppen in plaats van ventielen en had een vrij brutale klankkleur. In Frankrijk is men tot ca. 1880 blijven vasthouden aan de ophicleide maar in Duitsland zorgde met name Richard Wagner voor de opmars van de tuba.

De tuba is conisch gebouwd en heeft meestal drie of vier ventielen, bij symfonische tuba's veelal vijf en bij F-tuba's vaak zelfs zes ventielen. De ventielen kunnen zowel vooraan in een instrument staan (front action) als bovenaan (top action), zie figuur. Als ventielen vooraan staan, dan kan men kiezen tussen pompventielen of draaiventielen. Als ze bovenaan staan zijn het altijd pompventielen.

Adolphe Sax heeft in zijn werk geprobeerd om de tubafamilie nog verder uit te bouwen over het gehele register, wat heeft geleid tot de tuba-achtige saxhoorns. Ook bombardons, helicons, sousafonen en de Wagnertuba zijn afgeleid van de tuba.

Meer informatie: nl.wikipedia.org