In 1898 schonk Prins Camillo Heinrich Starhemberg (1835–1900) het kasteel aan een Oostenrijkse organisatie, die het kasteel vanaf het begin van de 20e eeuw gebruikte als instituut voor de opvang van psychiatrische patiënten.

Nadat op bevel van Adolf Hitler in oktober 1939 begonnen werd met het eugenetische programma van nazi-Duitsland op basis van "genadedoding" en verplichte sterilisatie, werd Hartheim aangewezen als een van de zes centra binnen het Reich waar het programma zou worden uitgevoerd.

Tussen mei 1940 en december 1944 werden ongeveer 18.000 mensen met een fysieke of geestelijke handicap of ziekte in het kasteel vergast door middel van koolmonoxide. Hetzelfde lot ondergingen ruim 12.000 gevangenen uit de concentratiekampen Dachau en Mauthausen alsmede honderden vrouwen vanuit Ravensbrück.

Meer informatie: www.tracesofwar.nl