Tiwanaku (oude schrijfwijze: Tiahuanaco) was een stad in het huidige Bolivia op een tiental kilometers van het Titicacameer. De stad is, net als het meer, gelegen op zo'n 4000 m hoogte op het Hoogland van Bolivia, in de Andes.

Tiwanaku ontstond waarschijnlijk al voor het jaar 200 en was de hoofdstad van een rijk dat in zijn bloeitijd (tot ca. 1000) ruwweg de zuidelijke helft van het latere Incarijk beheerste, dat wil zeggen Zuid-Peru, Noord-Chili, een flink stuk van Bolivia en een deel van Noord-Argentinië. Het Tiwanakurijk telde waarschijnlijk zo'n miljoen onderdanen en de Inca's beschouwden zich later als afstammelingen van deze beschaving.

Er werd lang gedacht dat Tiwanaku ooit aan de oever van het Titicacameer lag, maar onderzoek heeft uitgewezen dat dat niet zo was.

De stad bevatte onder andere een tempel, de Verzonken Tempel, die er met zijn gouden versierselen en zijn gebeeldhouwde versieringen, indrukwekkend moet hebben uitgezien. Er was een ceremonieel plein, Kalasasaya geheten. Dit plein had verschillende monolithische steles onder meer in de vorm van menselijke figuren. Bijzonder fraai is ook de monolithische Zonnepoort, die versierd is met figuren en tekens die waarschijnlijk een kalenderfunctie hadden. Totdat de poort in de 20stee eeuw verplaatst werd, scheen de zon er bij de zonnewende doorheen. Er waren ook twee piramides, de Akapana en de Puma Punku, die een gezamenlijke ceremoniële functie gehad moeten hebben.

De site is UNESCO Wereldefgoed.

Meer informatie: nl.wikipedia.org