Wat is fantoompijn?

Fantoompijn is een pijnlijke gewaarwording die iemand ervaart in een ledemaat of orgaan dat fysiek niet meer aanwezig is, omdat het is verwijderd of nooit heeft bestaan. Deze sensaties komen het vaakst voor na de amputatie van een ledemaat, maar kunnen ook optreden na de verwijdering van een borst, tong of inwendig orgaan. Fantoomoogsyndroom kan optreden na het verlies van een oog. De pijnsensatie, evenals de duur en frequentie ervan, verschilt van persoon tot persoon.

Het is belangrijk om fantoompijn te onderscheiden van andere aandoeningen die vergelijkbare symptomen kunnen vertonen, zoals fantoomledemaatgevoel en restledemaatpijn. Fantoomledemaatgevoel is elke zintuiglijke ervaring, behalve pijn, die wordt gevoeld in een afwezig ledemaat of een deel ervan. Geschat wordt dat tot 80% van de geamputeerden ooit in hun leven fantoomledemaatgevoelens ervaren. Sommigen voelen deze fantoomsensaties in het ontbrekende ledemaat hun hele leven lang. Restledemaatpijn, ook wel stomp pijn genoemd, is een pijnlijke gewaarwording die afkomstig is van de rest van het ledemaat, of de stomp zelf. Dit is meestal een gevolg van een onderliggende oorzaak, zoals chirurgisch trauma, neuroma-vorming, infectie of een slecht passend prothese. Hoewel dit verschillende klinische aandoeningen zijn, ervaren mensen met fantoompijn vaak ook restledemaatpijn.