Operatie Gladio was een in 1952 gestart geheim stay-behindnetwerk in Italië, opgezet door de CIA en de NAVO, om in geval van een communistische machtsovername in Italië of bij een Russische inval in andere landen het verzet te organiseren. Het netwerk kwam in 1990 aan het licht en werd kort daarna opgedoekt.

De eerste voorbereidingen werden al in 1947 getroffen. Hoewel de term Gladio eigenlijk alleen slaat op het Italiaanse deel, heeft recent onderzoek aangetoond dat soortgelijke netwerken in geheel West-Europa aan elkaar gelinkt waren.

Gladio was actief in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Turkije en Zwitserland. In diverse landen werden andere schuilnamen gebruikt zoals zoals SDRA8 of SDR-8 (België), Absalon (Denemarken), Glaive (Frankrijk), LOK (Griekenland), ROC (Noorwegen), Schwert (Oostenrijk) of P26 (Zwitserland).

De rol van Gladio in Europa, bij onder meer aanslagen en terreur, heeft in diverse landen tot parlementaire onderzoeken geleid. Zo zijn er vermoedens dat Gladio betrokken was bij diverse bomaanslagen in Italië om de politiek te beïnvloeden. In België wordt het netwerk onder meer gelinkt aan de Bende van Nijvel en de CCC. In Spanje was het geheime netwerk betrokken bij de autoritaire regering van generaal Franco en zijn Falange de las JONS, terwijl in Griekenland het netwerk zou hebben genomen aan de militaire staatsgreep van 1967, waarbij de monarchie viel.

Meer informatie: nl.wikipedia.org