De N'de zijn een uit meerdere stammen bestaand indianenvolk uit zuidwestelijk Noord-Amerika. Wij kennen ze vooral als Apachen maar dat is een zogenaamde exoniem, een naam die hen werd gegeven door een ander, vreemd volk. Het waren de Zuñi, een van de Pueblo-volkeren, die de N'de de naam Apachen gaven en het betekent 'Vijanden'. N'de is de benaming die ze voor zichzelf gebruiken en betekent zoveel als 'Mensen'.

Net als de Dineh (Navajo) stammen de N'de af van de Athapaskan-volken die in Alaska en centraal Canada leven. Rond 1500 trokken ze zuidwaarts om zich uiteindelijk te vestigen in het zuidwesten van de huidige Verenigde Staten. De oorspronkelijke leefwijze van de N'de is een mengeling van jacht en landbouw, maar het meeste deden ze aan rooftochten, vooral op hun Pueblo-buren.

De fictieve indiaan Winnetou uit de verhalen van Karl May was "het opperhoofd van de Apachen", wat historisch niet klopt. De N'de leefden niet als één volk samen: de verschillende families of stammen trokken soms met elkaar op maar dan leefden ze weer op voet van oorlog met elkaar. Ook met de verwante Dineh waren de N'de regelmatig in oorlog.

De N'de leven tegenwoordig in reservaten maar zijn nog steeds springlevend. Ze zijn zeer actief in de sector van het toerisme. De Chiricahua, de Mescalero en de Jicarilla wonen nu in reservaten in de Amerikaanse staat New Mexico. De Westelijke Apachen wonen in de reservaten Fort Apache, Tonto Apache en San Carlos.

Meer informatie: nl.wikipedia.org